Standard nr 7 – Mały odkrywca w akcji – nowe standardy wspierające ciekawość i poznawanie świata przez najmłodszych.
Kontynuujemy nasz cykl publikacji o standardach opieki, które od 1 stycznia 2026 roku będą obowiązywały we wszystkich placówkach opieki nad dziećmi do lat 3 w Polsce.
Dziś przedstawiamy siódmy standard, który dotyczy wspierania dzieci w poznawaniu i doświadczaniu otaczającego świata, rozwijaniu ciekawości, umiejętności obserwacji oraz myślenia przyczynowo-skutkowego.
Poznawanie świata przez codzienne doświadczenia
Nowe wytyczne zobowiązują placówki do takiej organizacji przestrzeni i aktywności, aby dzieci mogły odkrywać świat na różne sposoby – indywidualnie, w małych grupkach i w całej grupie. Personel będzie m.in.:
- organizować różnorodne kąciki tematyczne, regularnie uzupełniane o nowe materiały i zabawki;
- dostosowywać tematy zabaw do aktualnych zainteresowań dzieci;
- zapewniać dzieciom swobodę wyboru zabawy, sposobu jej prowadzenia i czasu trwania;
- umożliwiać udział w zajęciach zorganizowanych bez przymuszania;
- tworzyć zabawy bazujące na bezpośrednim doświadczaniu – z wykorzystaniem przedmiotów codziennego użytku i materiałów naturalnych;
- zachęcać do eksperymentowania, uczenia się na błędach i mierzenia się z nowymi wyzwaniami;
- umożliwiać eksplorowanie otoczenia placówki i obserwowanie zmian w przyrodzie.
Rozwój myślenia, obserwacji i języka
- standard kładzie nacisk na stwarzanie sytuacji sprzyjających rozwojowi poznawczemu dzieci. Przykłady działań to:
1. Myślenie przyczynowo-skutkowe:
- wprawianie w ruch przedmiotów,
- zabawy światłem,
- budowanie i burzenie konstrukcji,
- czynności odwracalne (wkładanie, wyjmowanie, przenoszenie) i nieodwracalne (darcie, zgniatanie, zabawa lodem).
2. Umiejętność obserwacji i doświadczania:
- wybór produktów do jedzenia podczas posiłku,
- zabawa przedmiotami wydającymi różne dźwięki,
- eksploracja natury i terenu wokół placówki,
- zabawy w odkrywanie i znajdowanie.
3. Używanie określeń dla cech przedmiotów:
- komentowanie i opisywanie „znalezionych skarbów”,
- porównywanie wielkości i kształtów (np. duży–mały, większy–mniejszy),
- nazywanie cech tego, czym bawią się dzieci.
4. Używanie określeń przestrzennych:
- poszukiwanie ukrytych przedmiotów,
- zabawy ruchowe z torem przeszkód,
- układanie puzzli i klocków.
Dlaczego to ważne?
Pierwsze lata życia to czas, w którym dzieci poznają świat głównie poprzez zmysły, ruch i zabawę. 7. standard ma zagwarantować, że w każdej placówce w Polsce będą miały możliwość bezpiecznego odkrywania, eksperymentowania i rozwijania swoich kompetencji poznawczych – w atmosferze swobody, ciekawości i radości odkrywania.
Szczegółowe informacje na temat tego standardu znajdziesz tutaj 👇