Relacje międzypokoleniowe – wartość na wagę złota!
Relacje międzypokoleniowe – to możliwość czerpania życiowej nauki z doświadczenia osób starszych oraz nowych trendów z życia młodych ludzi. Trudno przecenić wartość relacji, które niosą obupólne korzyści. Najlepiej jest pokazać to na przykładzie. W Fundacji PRO-FIL od 1 lipca 2024 r. do 31 grudnia 2024 r. realizowaliśmy projekt pt. „sPROFILowana Akademia Społecznej Aktywności!”.
Miał on na celu:
- wzmacnianie trwałych relacji międzypokoleniowych poprzez zwiększenie integracji wewnątrz- i międzypokoleniowej
- podniesienie poziomu wiedzy i praktycznych umiejętności w zakresie: kompetencji społecznych, przeciwdziałania zaburzeniom procesów psychofizycznych
- nabycie umiejętności wykorzystywania nowych technologii i mediów cyfrowych (w tym komputera i Internetu) w codziennym funkcjonowaniu osób starszych.
W ramach projektu zrealizowanych zostało 8 inicjatyw, które integrowały młode i starsze osoby. Zobaczcie – jak kapitalny i wartościowy był to czas.
INICJATYWA NR 1
SPEKTAKL „WYKOPKI” – LOKALNE TRADYCJE W NOWOCZESNYM WYDANIU
Jedna z grup projektowych, działająca w ramach inicjatyw międzypokoleniowych, przygotowała niezwykłe wydarzenie, które połączyło pokolenia i ukazało piękno lokalnych tradycji. Przedstawienie pt. „Wykopki”, przygotowane z okazji szóstej rocznicy funkcjonowania Dziennego Domu Pomocy w Krasnem, nie tylko uczciło bogatą kulturę regionu, ale również przełamało stereotypy dotyczące osób starszych w społeczeństwie.
Seniorzy w roli głównej
Spektakl został w całości wykonany przez seniorów, którzy wcielili się w role aktorów. Ich zaangażowanie, pasja i charyzma pozwoliły ożywić sceniczne obrazy tradycyjnych „wykopków” – jednego z najbardziej charakterystycznych elementów lokalnego folkloru. Była to nie tylko doskonała okazja do zaprezentowania ich umiejętności aktorskich, ale również do pokazania, jak ważna jest rola seniorów w kultywowaniu tradycji i wzmacnianiu więzi międzypokoleniowych.
Młodzież jako kreatywni współpracownicy
Nieoceniony wkład w przygotowanie spektaklu miała młodzież. To właśnie oni zaprojektowali i stworzyli scenografię oraz kostiumy, które doskonale oddały klimat przedstawienia. Dzięki temu młodsi uczestnicy projektu mogli wykorzystać swoje zdolności artystyczne w praktyce, jednocześnie ucząc się pracy zespołowej i odpowiedzialności.
Młodzież odegrała także kluczową rolę w dokumentacji wydarzenia – nagrali film z przedstawienia i opublikowali go na YouTube. To działanie nie tylko umożliwiło szerszej publiczności obejrzenie spektaklu, ale również przyczyniło się do promocji pozytywnego wizerunku osób starszych w przestrzeni cyfrowej
INICJATYWA NR 2
MIĘDZYPOKOLENIOWE WARSZTATY ARTYSTYCZNE – WSPÓLNE DZIAŁANIA SENIORÓW I MŁODZIEŻY NA RZECZ SPOŁECZNOŚCI
Wspólne działania artystyczne to doskonała okazja do wymiany doświadczeń, zdobywania nowych umiejętności oraz budowania więzi międzypokoleniowych. Warsztaty były nie tylko okazją do twórczej współpracy, ale również miały znaczący wpływ na życie lokalnej społeczności, wspierając doroczny kiermasz charytatywny, który organizowany jest w Szkole Podstawowej im. Mikołaja Kopernika w Krasnem.
Cel i motywacja
Głównym celem warsztatów było wykorzystanie potencjału twórczego zarówno seniorów, jak i młodzieży, łącząc ich w twórczej pracy rękodzielniczej. Poprzez wspólne działania uczestnicy mieli nie tylko szansę wyrazić swoją kreatywność, ale także nawiązać głębsze relacje z osobami z różnych pokoleń. Inicjatywa miała także na celu zaangażowanie seniorów w życie społeczności lokalnej oraz pomoc w organizacji kiermaszu charytatywnego, który stanowi ważny element wsparcia dla różnych działań dobroczynnych.
Przebieg warsztatów
Przygotowania do warsztatów były dokładnie zaplanowane. Seniorzy, znając wartość wspólnego działania, zaprosili do współpracy swoich przyjaciół i znajomych. Młodsze pokolenie, z kolei, zadbało o przybycie uczniów ze szkoły podstawowej.
Wspólna organizacja obejmowała także zbieranie niezbędnych materiałów oraz przygotowanie przestrzeni, w której odbywały się warsztaty. Cały proces przygotowań miał na celu stworzenie komfortowego środowiska do twórczej pracy, które sprzyjałoby integracji międzypokoleniowej.
Podczas warsztatów seniorzy dzielili się swoim bogatym doświadczeniem życiowym oraz artystycznym. Ich wiedza, umiejętności i pasja stanowiły prawdziwą inspirację dla młodszych uczestników. Wspólne tworzenie pozwoliło na wzajemne poznanie się i zrozumienie, jak różnorodne mogą być perspektywy poszczególnych pokoleń.
Dla młodzieży warsztaty były okazją do zdobycia nowych umiejętności rękodzielniczych. Wspólne tworzenie na rzecz szczytnego celu zbliżyło uczestników, pokazując im wartość współpracy oraz społecznego zaangażowania.
INICJATYWA NR 3
KONCERT „MUZYCZNE MOSTY” – ŁĄCZENIE POKOLEŃ PRZEZ MUZYKĘ
Muzyka posiada niezwykłą moc, która pozwala przekraczać granice czasu i przestrzeni, łącząc różne pokolenia. Stanowi uniwersalny język, który nie zna barier. Zrozumienie tej mocy stało się inspiracją dla uczestników trzeciej grupy projektu, którzy postanowili wykorzystać potencjał muzyki do zbliżenia ludzi różnych generacji. W ramach tego przedsięwzięcia, zorganizowali wyjątkowy koncert, który nie tylko pozwolił na prezentację młodzieżowego talentu, ale także stał się okazją do zjednoczenia lokalnej społeczności.
Muzyczne Spotkanie
Wspólna inicjatywa młodszych i starszych członków społeczności lokalnej była prawdziwym przykładem międzypokoleniowej współpracy. Uczestnicy projektu, korzystając ze wsparcia własnego zespołu, przygotowali wydarzenie, które było pełne emocji i wyjątkowych przeżyć. Koncert odbył się w sali Dziennego Domu Pomocy w Krasnem, a zaproszenia na wydarzenie zostały skierowane do szerokiej grupy mieszkańców, łącząc pokolenia i budując poczucie wspólnoty. Młodzież i seniorzy wspólnie stworzyli listę utworów, która była swoistym mostem łączącym różne czasy. W repertuarze znalazły się zarówno melodie z lat młodości seniorów, jak i współczesne piosenki, które młodsze pokolenie chciało przedstawić jako piękno teraźniejszej muzyki. Wspólne przygotowania do koncertu stały się dla obu grup sposobnością do wymiany doświadczeń i wzajemnego inspirowania się. Młodsze pokolenie wzbogaciło tradycyjny repertuar o współczesne utwory, tym samym ukazując, jak można połączyć nowoczesność z tradycją, tworząc unikalne, międzypokoleniowe doświadczenie artystyczne.
INICJATYWA NR 4
PORTRETY
Fotografia to jedno z najpotężniejszych narzędzi pozwalających uchwycić ulotne chwile, zachować wspomnienia i ukazać piękno w jego najczystszej postaci. Dzięki niej możemy nie tylko dokumentować rzeczywistość, ale również wyrażać tożsamość i indywidualność ludzi, których uwieczniamy na zdjęciach. Z tej właśnie perspektywy fotografia stała się głównym narzędziem wyrazu dla czwartej grupy projektowej, której celem było stworzenie unikalnych portretów osób starszych.
Fotografia jako narzędzie wyrażania indywidualności i budowania więzi międzypokoleniowych
W projekcie młodzież wcieliła się w rolę fotografów, wykorzystując umiejętności nabyte podczas wcześniejszych etapów inicjatywy. Jako temat przewodni wybrano portrety seniorów, a ich wykonanie stało się doskonałą okazją do wyrażenia wyjątkowości każdej osoby. Młodsze pokolenie miało możliwość uchwycenia piękna w twarzach seniorów, a sama fotografia stała się mostem, który łączył dwie generacje. Do roli fotomodeli zaproszono wszystkich chętnych seniorów biorących udział w projekcie. Starsze pokolenie, okazało się niesamowitą inspiracją. Dzięki swojej naturalności, autentyczności i mądrości, seniorzy ukazali, że piękno nie ma wieku. Ich twarze, pełne doświadczeń i historii, stworzyły niezatarte emocjonalne połączenie, które stało się widoczne na wykonanych portretach.
INICJATYWA NR 5
DEKOROWANIE PIERNIKÓW
Okres przedświąteczny, choć radosny, bywa także czasem, kiedy szczególnie silnie dają o sobie znać uczucia izolacji i osamotnienia, zwłaszcza wśród osób starszych. Uroczystości rodzinne i tradycje związane z tym czasem mogą potęgować poczucie wykluczenia, zwłaszcza jeśli seniorzy nie mają możliwości spędzenia go z najbliższymi. W odpowiedzi na te trudności, grupa piąta zorganizowała wyjątkowe warsztaty dekorowania pierników, skierowane do seniorów oraz uczniów drugiej klasy Szkoły Podstawowej im. Mikołaja Kopernika w Krasnem.
Warsztaty, które łączą i wspierają seniorów
Celem tych warsztatów było stworzenie przestrzeni do wspólnej, twórczej aktywności, która pozwoliłaby na przełamanie barier między pokoleniami, a także wzmocniła więzi społeczne w lokalnej społeczności. Grupa projektowa włożyła ogromny wysiłek w przygotowanie wydarzenia – zaproszenie wszystkich zainteresowanych, zakup niezbędnych materiałów oraz odpowiednie przygotowanie przestrzeni do pracy. Uczestnicy grupy aktywnie zaangażowali się w warsztaty, stając się żywym przykładem współpracy międzypokoleniowej, która jest nie tylko wartościowa, ale również inspirująca.
Dekorowanie pierników to znakomita forma wyrażania kreatywności i rozwijania zdolności manualnych. Dodatkowo taka aktywność pozwoliła seniorom poczuć magię świąt. Uczestnictwo w takich wydarzeniach sprzyja pozytywnym emocjom, poprawia nastrój, przywołując wspomnienia z przeszłości związane z tradycjami świątecznymi, a także pozwalając na tworzenie nowych, radosnych wspomnień zmniejszając poczucie osamotnienia. W trakcie warsztatów powstały nie tylko piękne pierniczki, ale także silne więzi między uczestnikami.
INICJATYWA NR 6
MIĘDZYPOKOLENIOWA CHOINKA
Mikołajki to w Polsce szczególny czas, który nie tylko wiąże się z prezentami i radością najmłodszych, ale także posiada silny aspekt społeczny. To doskonała okazja do zacieśniania więzi międzyludzkich, wspólnego celebrowania tradycji i wartości, które od pokoleń przekazywane są w rodzinach. W tym duchu, członkowie piątego zespołu zorganizowali niezwykłą inicjatywę, której celem było aktywne, międzypokoleniowe świętowanie dnia Mikołajek poprzez dekorowanie choinki.
Aktywne świętowanie Mikołajek w Krasnem
Uczestnicy projektu zaprosili swoich znajomych i przyjaciół ze szkoły podstawowej oraz pensjonariuszy z Dziennego Domu Pomocy w Krasnem. Szczególnie zachęcani był ci, którzy spędzają świąteczny czas w samotności. Dzieci i seniorzy, połączeni chęcią wspólnego działania, dekorowali choinkę, wymieniając się historiami, wspomnieniami i tradycjami związanymi z Bożym Narodzeniem. Był to magiczny czas, który nie tylko umożliwił wzajemne poznanie się, ale także przyczynił się do zredukowania poczucia izolacji starszych osób. Zwieńczeniem tego międzypokoleniowego przedsięwzięcia była pięknie udekorowana choinka, która została przekazana do Dziennym Domu Pomocy w Krasnem, aby stała się symbolem współpracy pomiędzy młodszych i starszych członków społeczności.
INICJATYWA NR 7
ZDROWO-OWOCOWO. INICJATYWA PROMUJĄCA ZDROWE ODŻYWIANIE
„Zdrowo-Owocowo” to społeczna inicjatywa zrealizowana przez siódmą grupę projektową, mająca na celu promowanie zdrowego stylu życia oraz ukazanie roli seniorów jako mentorów młodego pokolenia. Program skupiał się na edukacji młodzieży w zakresie zdrowego odżywiania, a jednocześnie dał seniorom szansę na aktywne uczestnictwo w życiu społecznym.
W ramach wydarzenia, seniorzy, bazując na swoim bogatym doświadczeniu życiowym oraz wiedzy, przeprowadzili warsztaty, których głównym tematem było przyrządzanie owocowych sałatek. Warsztaty te były dedykowane młodzieży szkolnej, która w trakcie zajęć nie tylko zdobywała praktyczne umiejętności kulinarne, ale także poznawała zasady zdrowego, zrównoważonego stylu życia.
Podczas zajęć młodzi uczestnicy nauczyli się, jak ważne jest wprowadzenie do diety świeżych owoców oraz jak przygotować zdrowe i smaczne posiłki. Warsztaty miały na celu nie tylko kształtowanie zdrowych nawyków żywieniowych, ale także zachęcenie młodzieży do aktywności fizycznej oraz dbania o swoje zdrowie.
Inicjatywa „Zdrowo-Owocowo” zakończyła się wspólną degustacją powstałych potraw, podczas której uczestnicy mogli spróbować owocowych sałatek przygotowanych pod okiem seniorów. Była to doskonała okazja do integracji pokoleń, a także do podkreślenia wartości, jakie niosą ze sobą tradycyjne przepisy kulinarne, które można w prosty sposób dostosować do współczesnych trendów zdrowotnych.
INICJATYWA NR 8
MIĘDZYPOKOLENIOWE STARCIA W GRZE
Szachy i warcaby to nie tylko gry, które rozwijają zdolności analityczne, koncentrację oraz umiejętność tworzenia strategii, ale również doskonały sposób na integrację pokoleń. Inicjatywa „Międzypokoleniowe starcia w grze” to wyjątkowe wydarzenie, które zgromadziło seniorów oraz młodzież szkolną, by rywalizować i dzielić się pasją do gier planszowych.
Połączenie Pokoleń przez Szachy i Warcaby
W ramach tego przedsięwzięcia, seniorzy oraz młodsze pokolenie spotkali się, by uczestniczyć w emocjonujących pojedynkach szachowych i warcabowych. Konkurując z młodzieżą, starsi uczestnicy udowodnili, że mimo swojego wieku pozostają aktywni, pełni energii i zapału, a ich logiczne myślenie i doświadczenie są nieocenione w tej formie rywalizacji. Seniorzy wykazali się dużą determinacją, nie bojąc się wyzwań i w pełni angażując w rozgrywki, co stało się dowodem na ich nieustającą chęć do nauki i rozwoju.
Dla młodzieży była to nie tylko okazja do rywalizacji, ale także moment, by dostrzec w seniorach wartościowych partnerów do wspólnej zabawy. Dzięki tym spotkaniom, młodsze pokolenie zyskało nowych przyjaciół, a interakcje międzypokoleniowe stały się mostem porozumienia, który pokazał, że różnice wiekowe nie stanowią przeszkody w budowaniu relacji opartych na wspólnych pasjach.
W wydarzeniu wzięli udział seniorzy z lokalnej społeczności oraz uczniowie Szkoły Podstawowej im. Mikołaja Kopernika w Krasnem, którzy chętnie dołączyli do gry. Inicjatywa zakończyła się wręczeniem uczestnikom pamiątkowych dyplomów, które zostały wykonane przez członków grupy projektowej. Była to wyjątkowa pamiątka, symbolizująca wspólne chwile spędzone w grze i wzajemnej integracji.
PODSUMOWANIE
Efekty tych wydarzeń były niezwykle wartościowe. Inicjatywy przyczyniły się do zwiększenia interakcji między pokoleniami, co miało bezpośredni wpływ na zmniejszenie poczucia osamotnienia i społecznej izolacji seniorów. Dodatkowo, wydarzenia pozwoliły na budowanie bardziej zintegrowanej społeczności, w której współpraca i wzajemne wsparcie odgrywają kluczową rolę. Inicjatywy tego rodzaju pokazują, jak ważne jest tworzenie przestrzeni, w której osoby starsze mogą czuć się doceniane, sprawcze, a także aktywnie uczestniczyć w życiu społecznym. Z kolei młode osoby miały możliwość spędzenia czasu z osobami, które poprzez swoje doświadczenia życiowe, pomagają młodym osobom wybrać wartości, które są dla nich ważne i cenne.
Projekt „sPROFILowana Akademia Społecznej Aktywności!” dofinansowany ze środków rządowego programu wieloletniego na rzecz Osób Starszych „Aktywni+” na lata 2021–2025, edycja 2024, realizowany przez Fundację na Rzecz Psychoprofilaktyki Społecznej PRO-FIL.